Podczas wczorajszej gali otwarcia jubileuszowej edycji dyrektor festiwalu Artur Liebhart mówił o tym, że MDAG narodził się z marzenia o imprezie prezentującej najlepsze filmy dokumentalne w naszym kraju. Po dwudziestu latach można powiedzieć, że to marzenie się spełniło, ale nadal się rozwijamy i nasze marzenia sięgają coraz dalej - w tym roku będziemy rozmawiali o zdrowiu psychicznym i seksualności w ramach pierwszego w historii Safe Space oraz udamy się do wirtualnego świata za sprawą doświadczeń VR. Festiwal przez dwie dekady stał się platformą wymiany różnych myśli, poglądów i spojrzeń na świat. Myślę, że dla każdego członka i każdej członkini naszego zespołu marzenia o lepszej, bardziej przyjaznej, sprawiedliwej i ekologicznej rzeczywistości są czymś ogromnie ważnym. Chcemy zarażać innych tymi marzeniami i nie możemy się doczekać najbliższych dziesięciu dni w kinach a potem kilkunastu online, kiedy stanie się to możliwe.

Mateusz Góra, szef komunikacji MDAG

Oto, co nas czeka w pierwszych dwóch dniach festiwalu:

PIĄTEK

Filmy i spotkanie - Konkurs Filmów Krótkometrażowych. Blok 1., Kinoteka, sala 3, 18:15

„Popatrz na mnie” (Will You Look at Me), reż. Shuli Huang, 20 min.

„Z rodziną najlepiej wychodzi się na zdjęciu”. To powiedzenie idealnie opisuje codzienność, z jaką główny bohater i reżyser, Shuli Huang, musi mierzyć się po powrocie z Nowego Jorku do rodzinnej wioski Wenzhou (Chiny). 

„Sąsiad Abdi” (Neighbour Abdi) , reż. Douwe Dijkstra, 29 min.

Historia przeszłości Abdiego, która napiętnowana jest przemocą, biedą i wojną, staje się pretekstem do zobrazowania życia człowieka, który pomimo ciężkich doświadczeń chętnie pomaga innym i patrzy z optymizmem na przyszłość. Wraz z sąsiadem Douwe’m, który jest reżyserem, tworzą film akcji przełamujący pesymistyczną historię Abdiego z jego pozytywnym usposobieniem do codzienności.

„Powiedz tato” (Say Daddy), reż. Andrii Shostak, 6 min.

Internet staje się jedynym medium do budowania relacji ośmiomiesięcznego Lwa, który wraz z mamą uciekł przed wojną z Ukrainy do Polski, oraz jego taty, który pozostał w kraju i walczy o lepsze jutro. Codzienny telefon do taty staje się najważniejszym momentem każdego dnia małego chłopca.

„Kiosk”, reż. Daniel Stopa, 40 min.

Ania i jej teściowa, Lidka, budują w małym kiosku prowadzonym przez jedną z nich prawdziwą przyjaźń, która daje im odwagę i siłę na drodze do nowej rzeczywistości. W imię kobiecej solidarności piszą pozew rozwodowy, który ma uwolnić jedną z nich od przemocowego męża i pozwolić rozpocząć nowe, lepsze życie.

Po pokazie odbędzie się spotkanie z reżyserem filmu „Powiedz tato”, Andrii’em Shostakiem, oraz reżyserem filmu „Kiosk”, Danielem Stopą.

Film i spotkanie - „Pod niebem Damaszku” (Under the Sky of Damascus), reż. Heba Khaled, Talal Derki, Ali Wajeeh, Kinoteka, sala 4, 18:30

Łamanie praw kobiet w Syrii stało się częścią codzienności tamtejszych mieszkańców, których światopogląd dyktowany jest przez patriarchalny system. Pięć kobiet rozpoczyna pracę nad spektaklem ukazującym trudy i nierówności społeczne, z jakimi spotykają się każdego dnia. Nawet praca nad projektem wolnościowym, który ma przeciwstawić się toksycznym wzorcom i być bezpieczną przestrzenią dla wszystkich kobiet, nie może oprzeć się przemocy ze strony mężczyzn. 

Po pokazie filmu odbędzie się spotkanie z osobami reżyserskimi: Hebą Khaled i Talal’em Derki.

Film i spotkanie - „W cieniu Boko Haram” (Le Spectre de Boko Haram), reż. Cyrielle Raingou, Kinoteka, sala 2, 18:45

Boko Haram to organizacja terrorystyczna, która od 2014 roku dopuszcza się regularnych ataków na wioski na pograniczu Kamerunu i Nigerii. Uciekinierzy, którzy muszą mierzyć się z codziennością podyktywaną strachem i tyranią, starają się prowadzić normalne życia. Reżyserka obserwuje trójkę dzieci – braci Ibrahima i Mohameda, oraz ich koleżankę z klasy Faltę. Beztroskie i delikatne spojrzenie dzieci na świat dyktuje rytm oraz tempo normalności przedstawionej na filmie, która kontrastowana jest przez nadzieję na lepsze jutro oraz strach przed tym, co tu i teraz.

Po pokazie filmu odbędzie się spotkanie z reżyserską Cyrielle Raingou. 

SOBOTA

Film i debata Amnesty International Polska „Śledczy” (The Investigator) reż. Victor Portel. Muzeum Polin, 14:00

Główny bohater filmu, Vladimir Dzuro jako pierwszy oficer śledczy badał zbrodnie popełnione podczas wojny w Jugosławii i zbierał dowody na czystki etniczne. Wraz z nim odwiedzamy miejsca-symbole zbrodni. Jednak na ile sprawiedliwość przyniesiona z zewnątrz jest rzeczywiście sprawiedliwością? Film powstał na podstawie bestsellerowej książki Dzuro – „The Investigator – Demons of Balkan War”.

Po projekcji filmu zapraszamy na debatę “O badaniu zbrodni wojennych.”. Poruszone zostaną tematy takie jak badania zbrodni w krajach objętych wojną oraz postrzeganie i skuteczność ‘sprawiedliwości’, jaką przynoszą organizacje zewnętrzne.

Film i spotkanie - „Muzyka dla czarnych gołębi” (Music for Black Pigeons), reż. Andreas Koefoed, Jørgen Leth. Kinoteka, sala 4, 16:00

W „Muzyce dla czarnych gołębi” obserwujemy emocje, jakie towarzyszą artyście przy procesie tworzenia muzyki. Filmowcy podążają za wybitnymi muzykami jazzowymi, próbując uchylić rąbek tajemnicy, jaką jest intymność pomiędzy twórcą a dziełem. Reżyserzy zwracając uwagę na najmniejsze momenty towarzyszące tworzeniu przekazują nam esencję relacji, o której muzykom udaje się mówić z trudem.

Po filmie zapraszamy na spotkanie z reżyserem Andreasem Koefoedem.

Film i spotkanie z kuratorkami - „Pożegnanie zimy” (After Winter Comes Spring), reż. Helke Misselwitz. Kinoteka, sala 2, 18:00

Narodowa Republika Demokratyczna, ostatnie chwile przed przełomowym dla Europy momentem - rokiem 1989. Reżyserka „Pożegnania zimy” wyrusza w podróż na północ, spotykając po drodze kobiety pochodzące z różnych warstw społecznych i uchwycąjąc na kamerze obraz NRD. Choć intymne rozmowy zostały ukazane na czarno-białych zdjęciach, od bohaterek filmu dowiadujemy się o rażących nierównościach między kobietami a mężczyznami w państwie, które deklaruje na arenie międzynarodowej równość płciową. 

Po projekcji zapraszamy na spotkanie z kuratorkami filmu. 

Film „Świat po pracy” (After Work), reż. Erik Gandini. Kinoteka, sala 1, 18:30

Opowieść o pracy w XXI wieku. Reżyser filmu podróżuje po świecie, od Kuwejtu po Stany Zjednoczone, wchodząc w tytułowy „Świat pracy”. Razem z nim analizujemy zwyczaje i problemy, jakie wiążą się z pojęciem „pracy” w naszych czasach, kiedy tak wiele aspektów naszego życia staje pod znakiem zapytania. Jak mają się pracoholizm czy bezrobocie do wymyślonego w XVII wieku pojęcia pracy?

Po filmie odbędzie się spotkanie z reżyserem filmu Erikiem Gandinim.

Film można obejrzeć z audiodeskrypcją dla niesłyszących. 

Film „W Ukrainie” (In Ukraine), reż. Piotr Pawlus, Tomasz Wolski. Kinoteka, sala 4, 18:30

Od momentu rozpoczęcia się rosyjskiej inwazji na Ukrainę do Europy przybyło 8 milionów uchodźców. Ale co dzieje się z tymi, którzy pozostali w codziennie bombardowanej ojczyźnie? Reżyserzy filmu zapuszczają się w objętą wojną Ukrainę, dokumentując abstrakcyjne dla Europejczyków realia wojny. Dla Ukraińców codziennością stały się ostrzały, otoczenie złożone z gruzów i brak możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb. Ucieczka do schronów i „podwałów" także jest już rutyną. Co znaczy „dom” dla tych, którzy pozostali? Czy jeszcze istnieje?

Po filmie zapraszamy na spotkanie z reżyserami — Piotrem Pawlusem i Tomaszem Wolskim.

Film i spektakl - „Casa Susanna” (Casa Susanna) reż. Sébastien Lifshitz. Kinoteka, sala 4, 21:00

Lata 50. i 60. XX wieku. Skrajnie transfobiczne prawo zmusza osoby nie mieszczące się w binarnym podziale społeczeństwa do ukrywania się. Do takich osób zaliczają się 80-letnie kobiety - Diana i Kate. W drugiej połowie ubiegłego wieku musiały ukrywać się, aby po prostu być sobą. Jedną z bezpiecznych przystani dla osób trans stała się tytułowa ‘Casa Susanna’. To w takich miejscach kumulowała się rewolucja, aby w końcu wybuchnąć podczas słynnych wydarzeń po policyjnym nalocie na Stonewall Inn.

Po projekcji filmu zapraszamy na występ „Z archiwum Q. Docu-drag show Śląska Przegiętego” - drag show, w którym intymne historie wymieszają się z już archiwalnym opowieściami osób trans.